Urazy kończyn górnych nie należą do rzadkości, a skręcenie, zwichnięcie czy złamanie może mieć poważne, negatywne skutki. Zwykle, kiedy zdarza się wypadek, nie mamy obok lekarza albo pogotowia ratunkowego, więc osobie poszkodowanej trzeba udzielić niezbędnej pomocy. Tylko jak to zrobić, by nie pogorszyć sytuacji i nie zaszkodzić złamanej kończynie?
Jak rozpoznać złamanie ręki?
Ręka składa się z kości ramiennej, promieniowej oraz łokciowej, a sama dłoń z kości nadgarstka, śródręcza oraz palców. O złamaniu ręki mówimy wtedy, kiedy doszło do częściowego lub całkowitego przerwania ciągłości kości. Jeśli dodatkowo przerwane zostały powłoki skórne, złamanie nazywane jest otwartym. Jeśli fragmenty kości przemieściły się, oznacza to, że doszło do złamania kości z przemieszczeniem. Objawem złamania jest bardzo silny ból, zasinienie, obrzęk, ograniczona ruchomość, zmiana kształtu ręki, a w przypadku złamania otwartego także krwawienie.
Kto jest najbardziej narażony na złamania? Zwykle sportowcy, osoby cierpiące na osteoporozę, ale także dzieci, które mają bardzo dużo energii i nie zawsze uważają na zagrożenia. Jednak złamanie kończyny może zdarzyć się każdemu, kto potknął się na schodach, poślizgnął na lodzie, przewrócił się na rowerze. Dlatego zawsze warto mieć odpowiednio przygotowaną apteczkę, w której znaleźć można sterylne opatrunki: gazy, plastry, bandaże, chustkę.
Złamanie ręki — pierwsza pomoc
Kiedy ktoś obok potrzebuje pomocy, ponieważ złamał rękę, trzeba zachować spokój i zastanowić się, czy konieczne jest wezwanie pogotowia, czy można skorzystać z własnego samochodu lub taksówki i przetransportować pacjenta do szpitala. Zwykle kiedy pacjent jest przytomny i nie ma innych obrażeń, pomoc lekarzy z ambulansu nie jest konieczna. Warto zadbać o to, by osoba ze złamaniem nie miała na ręku odzieży ani biżuterii, nie wolno natomiast samodzielnie nastawiać ręki. Należy ją przede wszystkim unieruchomić, uwzględniając kość i dwa sąsiadujące z nią stawy. W przypadku złamania kości przedramienia należy zadbać o to, by od palców ręki do stawu łokciowego ręka pozostała unieruchomiona.
Jak unieruchomić złamaną rękę?
Tutaj przyda się wspomniana chusta, ale także koszulka, szalik, kawałek odzieży, płaska deseczka. Węzeł nie może znajdować się w miejscu urazu, a unieruchomienie ma zmniejszyć ból, obrzęk i chronić kończynę przed przemieszczeniem się złamanej kości. W przypadku złamania otwartego ręki trzeba w pierwszej kolejności zatamować krwawienie jałowym opatrunkiem. Nie wolno ruszać ręką. Złamanie otwarte wymagać będzie operacji, dlatego nie należy pacjentowi podawać nic do picia i jedzenia.
Gips czy orteza?
Po złamaniu ręki kości są nastawiane, a kończyna umieszczana w gipsie albo w odpowiedniej ortezie. Orteza ręki: stabilizuje staw, pozwala odprowadzać wilgoć, jest znacznie lżejsza i wielokrotnego użytku. Zmniejszenia ryzyko powstawania obrzęków i przyspieszenia proces rehabilitacji, ponieważ nie naciska na kość. Długie noszenie gipsu może prowadzić do zawilgocenia skóry, co skutkuje jej maceracją. Dzięki nowoczesnym ortezom można uniknąć negatywnych konsekwencji noszenia gipsu. Dobierając ortezę, warto zwrócić uwagę na jej wymiary, chociaż wiele modeli posiada budowę umożliwiającą dopasowanie jej do wymiarów pacjenta.
Po zrośnięciu się kości, pacjenci często wymagają rehabilitacji, dlatego po tego typu urazie trzeba liczyć się z długim powrotem do pełnego zdrowia.