Mierzenie ciśnienia to jedno z podstawowych badań wykonywanych u pacjentów w każdym wieku. Zbyt wysokie ciśnienie, utrzymujące się przez dłuższy czas, może stać się przyczyną bardzo poważnych kłopotów ze zdrowiem, zbyt niskie może być sygnałem, by uważać na swoje samopoczucie i w razie konieczności wypić filiżankę kawy. Jak jednak mierzyć ciśnienie i czym mierzyć ciśnienie, by wynik był jak najbardziej miarodajny?
Nadciśnienie
Nadciśnienie tętnicze jest stanem, który wymaga regularnej kontroli. Jeżeli wartość ciśnienia wynosi powyżej 140 mm Hg (ciśnienie skurczowe) i/lub powyżej 90 mm Hg (ciśnienie rozkurczowe) mówimy właśnie o nadciśnieniu. Dodatkowo u chorych mogą pojawiać się bóle i zawroty głowy oraz uderzenia gorąca. Osoby z nadciśnieniem cierpią na bezsenność i miewają często zaczerwienioną twarz. Nadciśnienie bywa określane mianem cichego zabójcy. Nie boli i często nie daje żadnych objawów, a tymczasem prowadzi do uszkodzenia ważnych organów. Brak kontroli nad ciśnieniem w przypadku, kiedy jest ono stale zbyt wysokie, może mieć zgubny wpływ na układ krążenia i nerki, powodując bardzo groźne powikłania (np. udar, zawał serca).
Niedociśnienie
O niedociśnieniu tętniczym mówimy wtedy, kiedy u pacjenta utrzymuje się niskie ciśnienie, zazwyczaj skurczowe poniżej 100 mm Hg. Pojawia się ono zwykle u kobiet oraz dziewcząt w okresie dojrzewania, ale również u wyczynowych sportowców. Zazwyczaj niedociśnienie tętnicze nie wymaga leczenia, ponieważ nie jest tak groźne, jak nadciśnienie, ale nie wolno go też ignorować. Nagłe spadki ciśnienia mogą prowadzić do omdleń.
Przygotowanie do mierzenia ciśnienia krwi
Żeby wynik mierzenia ciśnienia krwi był miarodajny, warto pamiętać, żeby:
- Odczekać godzinę po zjedzeniu posiłku przed mierzeniem ciśnienia.
- Nie należy pić kawy oraz palić papierosów minimum 30 minut przed pomiarem.
- Przed pomiarem należy usiąść i się zrelaksować.
- Nie należy mierzyć ciśnienia, kiedy organizm jest rozgrzany lub wyziębiony.
- Należy zdjąć uciskającą odzież, biżuterię, zegarek.
- Pomiar warto wykonywać na lewej ręce.
- Trzeba znajdować się w pozycji siedzącej.
Mierzenie ciśnienia w domu
Osoby, które są zagrożone nadciśnieniem albo wiedzą już, że mają podwyższone ciśnienie krwi, muszą regularnie, samodzielnie badać je w domu. Do tego wystarczy automatyczny ciśnieniomierz, który składa się z rękawa połączonego z urządzeniem przy pomocy przewodu pompującego powietrze. Automatyczny ciśnieniomierz jest bardzo łatwy w obsłudze, może zapisywać w pamięci wyniku nawet kilkudziesięciu badań, posiada wyraźny wyświetlacz oraz duże klawisze, dzięki czemu jest łatwy w obsłudze dla seniorów.
Żeby pomiar ciśnienia w domu był prawidłowy, należy dostosować się do zaleceń wymienionych wyżej oraz:
- Użyć zautomatyzowanego ciśnieniomierza z mankietem zakładanym na ramię, ewentualnie na nadgarstek (takie urządzenie jest świetne w podróży).
- Wykonać dwa pomiary w odstępie kilku minut. Badanie należy przeprowadzać o stałej porze, przed przyjęciem leków i przed jedzeniem.
- Mankiet ciśnieniomierza powinien znajdować się ok. 1,5 cm od łokcia. Mankiet zapinany na rzep należy mocno ścisnąć.
- Rękę należy ułożyć swobodnie, tak, by mankiet ciśnieniomierza znajdował się na tym samym poziomie co serce.
Wynik pomiaru ciśnienia
Optymalne ciśnienie krwi: poniżej 120/80 mm Hg
Prawidłowe ciśnienie krwi: 120-129 mm Hg i/lub rozkurczowe 80-84 mm Hg
Wysokie ciśnienie krwi (ale wciąż prawidłowe): 130-139 mm Hg oraz/lub rozkurczowe 85-89 mm Hg.