Orteza coraz częściej zastępuje gips po kontuzjach i złamaniach. Jest rodzajem stabilizatora, który utrzymuje staw w stałej pozycji, usztywnia go i przyspiesza rekonwalescencję. W ortezie elementem usztywniającym są poduszki powietrzne znajdujące się pomiędzy warstwami tkaniny. Wyróżniamy trzy rodzaje ortez: sztywne, półsztywne oraz elastyczne. Orteza jest lekka, nie ociera skóry, przepuszcza powietrze oraz utrzymuje stałą temperaturę stawu. Jak dobrać ortezę do potrzeb pacjenta i jakie jeszcze ma zalety?
Jak dobrać ortezę?
Ortezy dostępne są w wielu rozmiarach, dlatego zawsze można dobrać idealną do potrzeb chorego. Ich funkcją najważniejszą jest stabilizacja stawów, kończyn i grup mięśni. Unieruchomienie chorego stawu, odciążenie go i przy okazji skorygowanie niewłaściwej pozycji ciała, przyspiesza leczenie urazów, ale też umożliwia ich stosowanie przy dysfunkcjach neurologicznych, w chorobach reumatologicznych oraz po zabiegach chirurgicznych.
Rodzaje ortez, ich funkcje i zastosowanie
W sklepie medycznym można zakupić różne ortezy, między innymi ortezy kręgosłupa. Zalicza się do nich kołnierze ortopedyczne, które stosuje się na odcinek szyjny kręgosłupa przy podejrzeniu urazu, w leczeniu schorzeń mięśni szyi oraz w przypadku zmian zwyrodnieniowych odcinka szyjnego. Ortezami są też korektory postawy: prostotrzymacze i ósemkowe pasy obojczykowe stosowane w odcinku piersiowym kręgosłupa. Prostotrzymacze zakłada się u osób, które się garbią albo mają kifozę, a pasy obojczykowe głównie u pacjentów z uszkodzonym stawem barkowo-obojczykowym. Ortezy kręgosłupa zakłada się także na odcinek lędźwiowo-krzyżowy. Ich zadaniem jest stabilizowanie tego odcinka, kiedy często wiąże się z bólem, a także stosuje się go po złamaniu trzonów kręgowych, również u osób z oseoporozą.
Ortezy kończyn górnych wspomagają leczenie przede wszystkim urazów i złamań w stawie barkowym, łokciowym, przedramienia, dłoni i stawy nadgarstkowego. Mają one ustabilizować rękę w pozycji anatomicznej. Ortezę stawu barkowego stosuje się w rekonwalescencji po operacjach, przy przeciążeniach ścięgien i więzadeł, a nawet profilaktycznie u osób wykonujących ciężką pracę fizyczną, narażając na przeciążenie właśnie te mięśnie.
Orteza stawu łokciowego i przedramienia pozwala kontrolować kąt zgięcia i wyprostu stawu łokciowego oraz ma funkcję blokady kończyny w wyproście. Orteza taka wykorzystywana jest u osób cierpiących na zespoły bólowe typu łokieć tenisisty i golfisty, a także jako ochrona przed urazami u sportowców.
Orteza dłoni i stawu nadgarstkowego wzmacnia słabe i kontuzjowane nadgarstki. Jest ona wykorzystywana przez osoby cierpiące na zespół cieśni nadgarstka.
Ortezy kończyn dolnych także mają za zadanie unieruchamiać stawy oraz kontrolować ruch w ich obrębie. Wyróżnić można ortezę stawu biodrowego i uda. Orteza taka stosowana jest na przykład w czasie nauki chodzenia u pacjentów po operacji. Orteza stawu kolanowego i podudzia służy doleczaniu uszkodzonej w wyniku kontuzji czy stanu zapalnego kończyny, ale także zapobiega urazom u osób szczególnie na nie narażonych, między innymi u sportowców. Orteza stawu skokowego i stopy zabezpiecza staw skokowy przed urazami, stabilizuje i unieruchamia podczas rekonwalescencji. Orteza ta wykorzystywana jest przy leczeniu skręceń i złamań stawu skokowego oraz po urazach ścięgna Achillesa i zmianach zwyrodnieniowych stawu skokowego.